ตั้งอยู่ทางทิศใต้ ของพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท ในพระบรมมหาราชวัง สร้างขึ้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช (รัชกาลที่ ๑) มีความงดงามทางสถาปัตยกรรม เป็นพระที่นั่งก่ออิฐถือปูนรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้ายกพื้นสูง เชื่อมกับพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท หลังคาเป็นทรงไทย มุงกระเบื้องเคลือบ ประดับด้วยช่อฟ้า ใบระกา หางหงส์ นาคสะดุ้ง และเชิงชายปิดทองประดับกระจก หน้าบันประดับด้วยไม้จำหลักลายเป็นรูปพระพรหมทรงหงส์มีลายกระหนกเครือเถาล้อมรอบ
เดิมพระที่นั่งพิมานรัตยา เป็นที่ประทับของ พระมหากษัตริย์ และของพระบรมวงศานุวงศ์ฝ่ายในชั้นสูง ต่อมาภายหลัง พระที่นั่งองค์นี้ ใช้เป็นที่สำหรับถวายน้ำสรงพระบรมศพ และพระราชทานน้ำสรงพระศพ
อาทิ พระบรมศพ สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง (พ.ศ. ๒๔๖๒) พระบรมศพพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร (พ.ศ. ๒๔๘๙) พระบรมศพสมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี ในรัชกาลที่ ๗ (พ.ศ. ๒๕๒๗) พระศพสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ (พ.ศ. ๒๕๕๑) พระบรมศพพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร (พ.ศ. ๒๕๕๙) และพระบรมศพสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง (พ.ศ. ๒๕๖๘)
