๑. ย้อนรอยอาเซียน

จากอดีตในดินแดนแห่งคาบสมุทรของ เอเชียอาคเนย์ ซึ่งขนาบด้วยทะเลจีนใต้และ มหาสมุทรอินเดีย แหล่งอารยธรรมที่สมบูรณ์ ทรัพยากรธรรมชาติปริมาณมหาศาลทั้งบน แผ่นดิน และในทะเล ทุกประเทศล้วนผ่านบทเรียนในอดีตที่เจ็บ ปวดจากการยึดครองของชาติตะวันตก การ มีประวัติศาสตร์ที่ร่วมกันและความสัมพันธ์ ระหว่างประเทศที่ผันเปลี่ยนไป มาสู่ยุคของ การรวมกลุ่มของประเทศเพื่อการต่อรองทาง เศรษฐกิจของแต่ละประเทศในภูมิภาคต่าง ๆ ทั่วโลก ทำให้เกิดแนวคิดการรวมดินแดนใน แถบนี้เข้าด้วยกันเป็นหนึ่งเดียว ที่เรารู้จักกัน ในชื่อ “อาเซียน” ประวตัขิองอาเซยีนเรม่ิตงั้แตป่ ีพ.ศ.๒๕๑๐ โดยเม่ือวันที่ ๘ สิงหาคม พ.ศ.๒๕๑๐ ไทย อินโดนีเซีย มาเลเซยี ฟิลิปินส์ และสิงคโปร์ ได้ร่วมก่อตั้งสมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวัน ออกเฉียงใต้ (ASEAN : The Association of South East Asian Nations) ปี พ.ศ.๒๕๒๗ บรูไน ดารุสซาลาม ได้เข้า มาเป็นสมาชิก ปี พ.ศ.๒๕๓๘ เวียดนามได้เข้ามาเป็น สมาชิก ปี พ.ศ.๒๕๔๐ พม่าและลาวเข้ามาเป็น สมาชิกและปี พ.ศ.๒๕๔๒ ประเทศสุดท้ายคือ กัมพูชาเข้าเป็นสมาชิก ปัจจุบันอาเซียนมี ประเทศสมาชิกทั้งหมด ๑๐ ประเทศ
๒. ความแตกต่าง ในภูมิภาคนี้มีอะไร?

สิ่งที่แตกต่างของประเทศในอาเซียน คือ จำนวนประชากร ขนาดของพื้นที่ ศาสนาและ ภาษา แยกเป็นแต่ละประเทศได้ดังนี้

รัฐบรูไนดารุสซาลาม (State of Brunei Darussalam) มปีระชากร ประมาณ ๔ แสนคน ขนาดพื้นที่ ๕,๐๐๐ ตารางกิโลเมตรส่วนใหญ่ นับถือศาสนาอิสลาม ภาษาที่ใช้คือบาซาร์ มาเลย์
ราชอาณาจักรกัมพูชา (Kingdom of Cambodia) มีประชากร ประมาณ ๑๔ ลา้นคน ขนาดพื้นที่ ๑๘๑,๐๐๐ ตารางกิโลเมตรส่วน ใหญ่นับถือศาสนาพุทธ ภาษาที่ใช้คือเขมร

สาธารณรัฐอินโดนีเซีย (Republic of Indonesia) มีประชากร ประมาณ ๒๔๐ ล้านคน ขนาดพื้นที่ ๒๔๐,๐๐๐,๐๐๐ ตาราง กิโลเมตร ส่วนใหญ่นับถือศาสนาอิสลาม ภาษา ที่ใช้คือบาซาร์อินโดนีเซีย

สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว (Lao People’s Democratic Republic) มีประชากร ประมาณ ๖ ล้านคน ขนาดพื้นที่ ๑๓๖,๐๐๐ ตารางกิโลเมตร ส่วนใหญ่นับถือ ศาสนาพุทธ ภาษาที่ใช้คือลาว

มาเลเซีย (Malaysia) มีประชากร ประมาณ ๒๘ ล้านคน ขนาดพื้นที่ ๓๒๙,๐๐๐ ตารางกิโลเมตร ส่วนใหญ่นับถือศาสนาอิสลาม ภาษาที่ใช้คือบาร์ซามาเลย์

สาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมาร์ (The Republic of the Union of Myanmar) หรือที่เราเรียกว่า พม่า มีประชากร ประมาณ ๕๔ ล้านคน ขนาดพื้นที่ ๖๗๘,๐๐๐ ตาราง กิโลเมตรส่วนใหญ่นับถือศาสนาพุทธ ภาษาที่ ใช้คือพม่า

สาธารณรัฐฟิลิปปินส์ (Republic of the Philippines) มีประชากร ประมาณ ๙๕ ล้าน คนขนาดพื้นที่ ๒๙๘,๐๐๐ ตารางกิโลเมตร ส่วนใหญ่นับถือศาสนาคริสต์ ภาษาที่ใช้คือ ตากาล็อกและอังกฤษ

สาธารณรัฐสิงคโปร์ (Republic of Singapore) มีประชากร ประมาณ ๕ ล้าน คนขนาดพื้นที่ ๗,๐๐๐ ตารางกิโลเมตรภาษา ที่ใช้คือ อังกฤษและบาร์ซามาเลย์

ราชอาณาจักรไทย (Thailand) มีประชากร ประมาณ ๖๔ ล้านคน ขนาดพื้นที่ ๕๐๐,๐๐๐ ตารางกิโลเมตร ส่วนใหญ่นับถือ ศาสนาพุทธ ภาษาที่ใช้คือไทย

สาธารณรัฐสังคมนิยมเวียดนาม (Socialist Republic of Vietnam) มีประชากรประมาณ ๘๘ ล้านคน ขนาดพื้นที่ ๓๓๑,๐๐๐ ตารางกิโลเมตร ส่วนใหญ่นับถือ ศาสนาพุทธ ภาษาที่ใช้คือเวียดนาม

ความแตกต่างของอาเซียนไม่ได้เป็น อุปสรรคสำคัญในการรวมกลุ่ม แต่กลับเป็น จุดแข็งของอาเซียนซึ่งทำให้เกิดจุดแข็งสำหรับ การเป็นกลุ่มประเทศที่หลายประเทศรวมทั้ง ประเทศมหาอำนาจสนใจ
๓. ประเทศมหาอำนาจ มองอาเซียนอย่างไร?

ประเทศมหาอำนาจที่เราจะพูดถึงใน ปัจจุบัน นอกจากสหรัฐอเมริกาแล้ว ประเทศ จีนก็เป็นประเทศที่กำลังจะก้าวขึ้นสู่ความเป็น มหาอำนาจในอนาคตอันใกล้นี้ สองประเทศนี้ มองอาเซียนอย่างไร

๓.๑ สหรัฐอเมริกา?
ภายหลังสหภาพโซเวียตล่มสลาย สหรัฐอเมริกาก็เป็นมหาอำนาจเพียงประเทศ เดียวในโลกและแน่นอนที่สุดความเป็นมหาอำนาจสำคัญคืออำนาจด้านการทหาร สหรัฐอเมริกามีพันธมิตรทางทหารทั่วโลก และมีบทบาททางทหารทั่วโลก โดยเฉพาะใน ภูมิภาคเอเชียตะวันออก สหรัฐฯ มีพันธมิตร หลัก ๆ คือ ญี่ปุ่น เกาหลีใต้ พันธมิตรในเอเชีย ตะวันออกเฉียงใต้ คือ ไทย ฟิลิปปินส์ และใน ออสเตรเลีย รัฐบาลสหรัฐฯ ที่มองว่า จีนจะ ขยายอิทธิพลออกไปเรื่อย ๆ ซึ่งภูมิภาคสำคัญ ทอี่เมรกิาหว่งวา่จนีจะขยายอทิธพิลเข้าครอบงำ คืออาเซียน สหรัฐอเมริกาจึงเริ่มปรับนโยบาย ใหม่ทั้งหมด
– การประชุมสุดยอดกับอาเซียนครั้งแรก ในปี ๒๐๐๙
– การส่งทูตมาประจำที่อาเซียน เข้าร่วม ประชุม ADMM + ๘
– เปลี่ยนท่าทีเรื่อง SEANWFZ หรือ เขต ปลอดอาวุธนิวเคลียร์
– เปลี่ยนนโยบายต่อพม่าใหม่หมด

๓.๒ จีน
การก้าวขึ้นมาทางเศรษฐกิจของจีน เป็นสิ่ง ที่ส่งผลกระทบต่อภูมิภาคเป็นอย่างมาก ขนาด เศรษฐกิจจีนกำลังจะทำให้จีนเป็นประเทศที่มี ขนาดเศรษฐกจิใหญท่สี่ดุในโลก และดว้ยเหตทุี่ ประเทศจีนอยู่ใกล้กับภูมิภาคอาเซียนมากกว่า สหรัฐอเมริกา ทำให้จีนรุกคืบเข้าหาอาเซียนได้ เป็นอย่างมาก
– จีนเจรจา FTA กับอาเซียนมาตั้งแต่ปี ๒๐๐๑ เป็น Strategic Partner ของอาเซียน – ลงนามรับรอง TAC ของอาเซียน
– แถลงจุดยื่นเรื่อง SEANWFZ หรือ เขต ปลอดอาวุธนิวเคลียร์
– ลงนามข้อตกลงด้านการลงทุนกับ อาเซียน และตั้งกองทุนช่วยเหลืออาเซียน วงเงิน ๒ หม่ืนล้านเหรียญ

เมื่ออยู่ท่ามกลางการขยายอิทธิพลของ สองอภมิหาอำนาจ อาเซยีนจงึตอ้งวางแนวทาง ความสมดุลแห่งสองอำนาจให้ได้ สิ่งที่ทำให้ อาเซยีนเนอื้หอมขนาดนี้แนน่อนทสี่ดุ อาเซยีน มีข้อได้เปรียบกลุ่มประเทศอื่น ๆ ที่เรียกว่า “จุดแข็ง”
๔.จุดแข็งของอาเซียน

ทางกลุ่มประเทศอาเซียนนั้นจุดแข็งต่าง ๆ ที่ทำให้เราได้เปรียบกลุ่มประเทศอื่น ๆ ซึ่ง ประกอบด้วย

๔.๑ คมนาคมสะดวก ไม่ว่าคุณจะเป็น คนประเทศไหน จากส่วนไหนของโลกที่ต้อง เดินทางไปมาหาสู่กันในกลุ่มประเทศอาเซียน หรือติดต่อค้าขาย ขนส่งสินค้าภายในกลุ่ม กต็าม สามารถเดนิทางไปไดด้ว้ยหลายเสน้ทาง ที่เชื่อมถึงกันทั้งทางอากาศที่มีสนามบิน นานาชาติหลากหลายแห่งในประเทศเฉพาะ ในประเทศไทยประเทศเดียวก็มีถึง ๑๑ ท่า อากาศยานแล้ว ทางบกที่สามารถเดินทาง ได้หลายรูปแบบ รถไฟที่มีเส้นทางระหว่าง ประเทศที่สะดวกสบาย หรือทางน้ำที่ทั้ง ๙ ประเทศสมาชิกมีพื้นที่ติดทะเล และมีท่าเรือ ที่สามารถขนส่งโดยสารและสินค้าได้ ยกเว้น ประเทศลาวประเทศเดียวที่ไม่มีพื้นที่ติดทะเล เลย แต่สามารถออกสู่ทะเลได้ทางแม่น้ำโขงที่ ไหลผ่านเวียดนามและกัมพูชา

๔.๒ แรงงานราคาถูก ค่าจ้างแรงงานถือ เป็นปัจจัยสำคัญในการเลือกลงทุน อาเซียน ถือเป็นกลุ่มประเทศที่มีแรงงานราคาถูกและ มีคุณภาพแรงงานที่มีความสามารถสูง ตอบ สนองความต้องการแรงงานได้ดีพอสมควร ประชาชนในอาเซียนเป็นแรงงานที่มีความ สามารถอันหลากหลาย และยังมีฝีมือในเรื่อง เทคโนโลยทีที่นัสมยั ทกัษะเรอื่งภาษาองักฤษที่ มคีนใชภ้าษาองักฤษไดม้ากกวา่ดว้ย ดงันนั้การ จะได้แรงงานที่มีคุณภาพนั้นอาเซียนถือเป็น ตัวเลือกที่น่าสนใจอันดับแรก ๆ ก็ว่าได

๔.๓ แหล่งรวมทรัพยากรธรรมชาติที่หลากหลาย เนื่องจากสภาพภูมิประเทศอยู่ในเขต ร้อน ดังนั้นทรัพยากรธรรมชาติจึงมีอยู่หลาก หลายให้สามารถนำไปใช้งานได้มาก และพื้นที่ ในเขตร้อนนี่เองเป็นแหล่งรวมของความหลาก หลายท้ังพันธ์ุพืชและสัตว์มากมาย ความอุดม สมบูรณ์ของดินและน้ำที่มากเพียงพอสำหรับ การเพาะปลูกเพื่อให้ได้ผลผลิตทางการเกษตร ที่มากขึ้น จากองค์ความรู้ทางวิทยาศาสตร ดังนั้นอาเซียนจึงกลายเป็นผู้ผลิตอาหาร สำหรับโลกไปโดยปริยาย

๔.๔ สถานที่ท่องเที่ยวระดับโลก มีสถานที่ท่องเที่ยวที่สวยงาม น่าเทียวมากมาย ทั้งทะเล ภูเขา น้ำตก สถานที่ท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม โบราณสถาน สถานที่ท่องเที่ยวเชิงเกษตร และ เชิงอนุรักษ์ที่กำลังได้รับความนิยม ทั้งหมดที่ กล่าวมานนั้ ล้วนมีอยู่ในหลายประเทศอาเซยีน เช่น ประเทศไทย ลาว กัมพูชา เวียดนาม พม่า มาเลเซีย อินโดนีเซีย เรียกได้ว่าทุกประเทศ ในอาเซียนนั้นมีสถานที่ท่องเที่ยวที่น่าสนใจ และน่าท่องเที่ยวอย่างยิ่งอากาศในภูมิภาค นี้ค่อนข้างอบอุ่น ผู้คนจากซีกโลกเหนือที่มี อากาศหนาวเย็นจึงนิยมมาเที่ยวกันที่นี่ รัฐบาลของประเทศอาเซียนนั้นส่งเสริมธุรกิจและ อุตสาหกรรมเกี่ยวกับการท่องเที่ยว ทั้งยังให้ ชาวต่างชาติลงทุนในธุรกิจท่องเที่ยวได้ด้วย ดังนั้นจึงเป็นข้อดี และจุดแข็งของประเทศ อาเซียน ในเรื่องสถานที่ท่องเที่ยวยอดนิยม ของผู้คนทั่วโลก

๔.๕ แหล่งรวมศิลปวัฒนธรรม ประวัติศาสตร์ของประเทศต่าง ๆ ในอาเซียนนั้นมีมา ยาวนานหลายร้อยปี คนรุ่นเก่าได้ทิ้งมรดกทาง วัฒนธรรมเอาไว้แก่คนรุ่นหลังได้เรียนรู้และ คงรักษาเอาไว้ แต่ละประเทศของอาเซียนนั้น มีวัฒนธรรมที่แตกต่างกันแม้จะอยู่ในภูมิภาค เดียวกันก็ตามที ทำให้เกิดการแลกเปลี่ยน วัฒนธรรมซึ่งกันและกัน ประยุกต์ข้อดีของ แต่ละประเทศมาใช่เพื่อการพัฒนาศิลปะที่ สามารถเผยแพร่สู่สาธารณะให้ได้เข้าถึง และ เข้าใจมากขึ้น นอกจากนั้นก็ยังมีการท่องเที่ยว เชิงวัฒนธรรมในแต่ละท้องถิ่นด้วยสามารถ สร้างรายได้จากความแตกต่างนี้ได้ด้วย

๔.๖ สถาบันการเงินมั่นคง ระบบการเงิน และธนาคารในหลายประเทศค่อนข้างมีความ มั่นคงและรัฐบาลส่งเสริมให้ชาวต่างชาติ สามารถหาแหล่งเงินในการระดมทุนได้โดย มีนโยบายลดดอกเบี้ยสำหรับนักลงทุนที่ ต้องการเงินทุนเพื่อทำธุรกิจต่าง ๆ ในประเทศ ในอาเซียน และรัฐบาลในแต่ละประเทศก็ สนับสนุนการลงทุนต่าง ๆ อยู่แล้ว ข้อดีแบบ นี้จึงเป็นเหตุผลทำให้สามารถดึงดูดเงินทุนจาก ทั่วโลกมาลงในอาเซียน

๔.๗ ผู้คนเป็นมิตร ในอาเซียนนั้นมี ประชากรอยู่มากมายและแตกต่างในเรื่อง ภาษา วัฒนธรรม การแต่งกาย ดนตรี อาชีพ หรืออื่น ๆ แต่มีสิ่งเดียวที่คนในอาเซียนนั้นมี คล้ายๆ กันนั่นก็คือความมีน้ำใจและมิตรไมตรี ต้อนรับผู้คนที่หลั่งไหลมาทำธุรกิจ นักท่อง เที่ยวที่หอบเงินมาใช้ในภูมิภาคน้ี หรือคนที่ เดินทางมาเพื่อจุดประสงค์อื่น ๆ ต่างชื่นชมใน ความเป็นมิตรของผู้คนในหลากหลายประเทศ ในกลุ่มอาเซียนนี้

๔.๘ เทคโนโลยีล้ำสมัย หลายประเทศ ในอาเซียนนั้นมีบุคลากร สถาบันการศึกษา และองค์ความรู้มากมายที่สามารถคิดค้น สร้างสรรค์เทคโนโลยีต่าง ๆ มาเพื่อตอบสนอง ผู้คนในประเทศที่ไม่มีสินค้า หรือเทคโนโลยีที่ ทันสมัยเอาไว้ใช้งาน โดยเฉพาะประเทศไทย สิงค์โปร์ ฟิลิปปินส์ เป็นต้น

๔.๙ แหล่งกระจายสินค้า ท่าเรือน้ำลึก หลาย ๆ แห่ง สนามบินนานาชาติ และเส้นทาง ติดต่อค้าขายที่สำคัญของโลกก็ผ่านอาเซียน ด้วยเช่นกัน ดังนั้นไม่ว่าภายในกลุ่มต้องการ กระจายสินค้าออกไปนอกภูมิภาคนี้ก็สามารถทำได้ง่ายและยงิ่มคีวามสะดวกมากขนึ้เมอื่การ ร่วมมือกัน เอื้ออำนวยกัน หรือกลุ่มประเทศ อื่น ๆ ต้องการเอาสินค้ามาขายในอาเซียนก็ สามารถกระจายสินค้าของตัวเองสู่ประเทศ ต่าง ๆ ในอาเซียนได้สะดวกยิ่งขึ้น

๔.๑๐ ฐานการผลิตที่สำคัญ ในประเทศ อาเซียนนอกจากสินค้าเกษตรกรรมที่มีมากแล้ว สินค้าต่าง ๆ ที่มีชื่อเสียงในโลกนี้ก็ มาตั้งฐานการผลิตในหลายประเทศในอาเซียน ไม่ว่าจะเป็น รถยนต์ อุปกรณ์คอมพิวเตอร์และ อิเล็กทรอนิกส์

และถ้าเป็นไปตามแผนที่อาเซียนวาง ไว้ ภายหลังปี ๒๐๑๕ เมื่อมีการรวมตัวทาง เศรษฐกิจอย่างแข็งแกร่ง การพัฒนาเป็นไป อย่างรวดเร็ว การพัฒนาด้านความร่วมมือด้าน การเมือง ความมั่นคงและสังคมของอาเซียน จะทำให้อาเซียนมีการพัฒนาอย่างมั่นคง เป็น ปึกแผ่นเทียบเท่าหรือเหนือกว่า การรวมกลุ่ม ของประเทศใดในโลก

ที่มาของแหล่งข้อมูล :
1. รศ.ดร.ประภัสสร์ เทพชาตรี
2. http://bps.ops.moph.go.th/Statistic/
3. www.ประเทศอาเซียน.com
เครดิตภาพจาก :
1. เกร็ดความรู้ .net
2. www.ประเทศอาเซียน.com